Ortaokul Öğrencilerinin Su Farkındalığı Eğitimi Araştırması

TÜBİTAK 4004 Doğa Eğitimi Ve Bilim Okulları Projesi


Proje Bilgileri

Proje Adı: 117B035- Suyu Boşa Akıtma, Geleceğini Karartma: Ortaokul Öğrencilerinin Su Farkındalığı Eğitimi Araştırması


Amaç

Her ne kadar dünyamızın üçte biri sularla kaplı olsa da insanoğlunun kullanabileceği tatlı su miktarı bunun yalnızca %2,5'ini oluşturmaktadır. Bu %2,5'lik miktarın %90'ı ise kutuplarda donmuş halde, atmosferde ve yer altında bulunmaktadır. Bu noktadan bakıldığında kullanılabilir su kaynaklarımızın oldukça kısıtlı olduğu ve bu kaynakların da bugün pek çok tehlikeyle karşı karşıya olduğu açıktır. Bu durumda gelecek nesillere miras bırakabileceğimiz temiz suyun devamı için, var olan kaynakların bilinçli bir şekilde kullanılması, su tasarrufunun yapılması, su kirliliğinin önüne geçilmesi, suyun öneminin fark ettirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bunu mümkün kılabilmenin yolu da fen bilimleri eğitiminin hedeflediği kendilerini toplumsal sorunlarla ilgili problemlerin çözümü konusunda sorumlu hisseden, yaratıcı ve analitik düşünme becerileri yardımıyla bireysel veya işbirliğine dayalı alternatif çözümler üretebilen, sürdürülebilir kalkınma bilinciyle yaşam boyu öğrenen, sosyal ve teknolojik değişim ve dönüşümlerin fen ve doğal çevreyle olan ilişkisini kavrayan fen okuryazarı bireylerin yetiştirilmesinden geçmektedir. Doğal kaynakların doğru yönetilmesi de dâhil olmak üzere çevre ve yaşam kalitesinin sürdürülebilmesi için, temel fen kavramlarının ve gerçek hayatta karşılaşılan sorunlarla ilgili becerilerin sürece dâhil edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle su farkındalığı ve bilincinin oluşturulması için alınabilecek en etkili ve kalıcı önlem bireylerin bu yönde eğitilmesidir. Özellikle küçük yaşlarda veya ilköğretim çağındaki öğrencilerin bu dönemlerde edinecekleri davranışları zamanla yaşama biçimine dönüştürebilmeleri ve suyu tanıyan, suyu etkin şekilde kullanan ve koruyan bireyler yetiştirmenin kapılarını açacaktır. Literatürden elde edilen bilgiler göz önünde tutulduğunda gerek küçük yaştaki bireylerin, gerekse yetişkinlerin hem suyun kavramsal anlamıyla ilgili yeterince bilimsel okur-yazarlıklarının olmadığı, hem de bilinçli bireyler olarak suyun tasarruflu kullanımı ve korunması noktasında yeterince farkındalıklarının olmadığı düşünülmektedir. Bu nedenle suyun tasarruflu kullanımı ve korunması noktasında su okuryazarlığına sahip bilinçli bireyler yetiştirmek adına bu araştırmanın uygulamaya koyulması önem arz ermektedir.

Karadeniz Bölgesi ve hatta bulunduğumuz Rize ili ılıman-serin kuşakta yer alması nedeniyle yağışlarla kazancı fazla, buharlaşmayla su kaybı azdır. Ancak Türkiye geneline baktığımızda ülkemiz 2000 yılında 67,8 milyon nüfusu ile “su azlığı” yaşayan ülkeler arasında iken, nüfusumuzun 100 milyon olması durumunda "su fakiri" sınıfındaki ülkeler arasına girmeye adaydır. Bu nedenle sıklıkla bol yağış alan ve su sıkıntısının yaşanma riski az olan bir il olarak sunulması gelecekte su ile ilgili risk altında olmayacağı anlamına gelmez. Bu durum aynı zamanda bireylerde böylesi bir su bilincinin ve farkındalığının geliştirilmesine gerek olmadığı anlamına da gelmemelidir. Aksine su ile ilgili düşüncelere bakıldığında sanki hiç bitmeyecek bir kaynak gibi düşünülmesi tam da bu bölge için karşı karşıya kalınabilecek sorunlardan bir tanesidir. Önemli olan kaybedilenin değerini bilmek değil, var olanı en iyi şekilde kullanarak ona değer vermektir. Bu nedenle ve literatürle desteklenen nedenlerden dolayı su bilinci ve farkındalığının geliştirilmesi bu tür uygulamaların artırılması ile mümkündür.


Hedef Kitle

Etkinliğin hedef kitlesini, ortaokul 5. Sınıftan mezun, 6.sınıf öğrencileri oluşturmaktadır.


Proje Ekibi

Yürütücü

Ad - Soyad Kurumu E-posta Adresi
Dr. Öğr. Üyesi Nazihan URSAVAŞ Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi nazihan.ursavas@erdogan.edu.tr

Uzman

Ad - Soyad Kurumu E-posta Adresi
Prof. Dr. Bülent VEREP Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi bulent.verep@erdogan.edu.tr
Arş. Gör. Dr. Ayşe AYTAR Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi ayse.aytar@erdogan.edu.tr
Arzu KÜÇÜK Rize İl Milli Eğitim Müdürlüğü arzukucuk@gmail.com

Eğitmenler

Ad - Soyad Kurumu E-posta Adresi
Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül OĞUZ NAMDAR Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi aysegul.oguz@erdogan.edu.tr
Arş. Gör. Çiğdem BAKİ PALA Marmara Üniversitesi cigdembaki@erdogan.edu.tr
Arş. Gör. Eda BAKIR Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi eda.bakir@erdogan.edu.tr
Arş. Gör. Hakan İSLAMOĞLU Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi hakan.islamoglu@erdogan.edu.tr
Arş. Gör. Recep Fatih KAYHAN Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi recepfatih.kayhan@erdogan.edu.tr

Rehberler

Ad - Soyad Kurumu E-posta Adresi
Ömer ZENGİN Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi omer_zengin@erdogan.edu.tr
Harun GÖZ Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi harungoz61@erdogan.edu.tr
Şeydanur YAZICI Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi seydanur_yazici@erdogan.edu.tr
Büşra ÇITIR Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi busra_citir@erdogan.edu.tr
Fevzi ÖZDEMİR Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi fevzi_ozdemir@erdogan.edu.tr

Etkinlikler

  • Belgesel Zamanı
  • Bir Bulut Yapalım
  • Bir Model Yapalım
  • Deney Zamanı
  • Eşini Bul
  • Gezelim Görelim
  • Hadi Tartışalım
  • Hangi Su İçilebilir
  • HES Gezisi
  • Kamu Spotu
  • Omuz Omuza Yürüme
  • Spor Yapıyorum, Sağlıklı Yaşıyorum
  • Su Ayak İzi Hesaplama
  • Su Döngüsü Oyunu
  • Sulu Model
  • Suyun Gücünü Keşfedelim
  • Yelkenler Fora